Hướng dẫn bổ sung sắt cho người thiếu máu đúng cách

Sắt là một khoáng chất quan trọng trong quá trình hình thành tế bào hồng cầu, cung cấp năng lượng cho các hoạt động của cơ thể. Thiếu máu là bệnh lý phổ biến biểu hiện bạn đang không cung cấp đủ khoáng chất sắt cho cơ thể. Điều này thường gặp ở mọi lứa tuổi, mọi giới tính dẫn đến căng thẳng, mệt mỏi, đau đầu, suy giảm trí nhớ,… gây nhiều hệ lụy xấu cho sức khỏe và tinh thần. Việc bổ sung sắt cho người thiếu máu là cách làm an toàn và hiệu quả nhất. Tìm hiểu thêm ở bài viết này của Solife nhé!

1. Vì sao thiếu sắt dẫn đến thiếu máu?

Thiếu máu là tình trạng thường gặp trong cuộc sống hiện đại. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, trong đó chiếm đến 50% là cơ thể thiếu vi chất sắt. Khi các tế bào hồng cầu của cơ thể không đủ khỏe mạnh, chúng sẽ không thể vận chuyển và cung cấp đủ lượng oxy cần thiết cho cơ thể. Từ đó, gây nên các hiện tượng đau đầu, chóng mặt, khó thở và các bệnh lý nghiêm trọng khác.

Nếu không bổ sung sắt đầy đủ sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến hệ miễn dịch, đến việc vận chuyển máu đi khắp cơ thể dẫn đến tình trạng thiếu máu. Để bổ sung sắt cho người thiếu máu cần áp dụng các cách bổ sung sắt cho người thiếu máu một cách đúng đắn, kịp thời.

2. Cách nhận biết của người thiếu máu do thiếu sắt

Thiếu máu có ảnh hưởng rất lớn đến năng suất lao động của con người và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Do đó, cần sớm nhận biết và phân biệt được tình trạng của thiếu máu, để có phương án bổ sung cho hiệu quả. Sau đây là những dấu hiệu căn bản để nhận biết cơ thể bạn đang bị thiếu máu và cần bổ sung gấp một lượng lớn vi chất sắt:

• Thiếu hụt hồng cầu dẫn đến việc da dẻ nhợt nhạt, xanh xao, chủ yếu xuất hiện ở những vị trí dễ thấy như da môi, lòng bàn tay, bàn chân,…
• Tim đập nhanh. Dấu hiệu này xuất hiện phổ biến nhất ở những người thiếu máu do thiếu hụt sắt trong cơ thể. Thiếu hemoglobin dẫn đến quá trình vận chuyển oxy đến các mô cơ sụt giảm nghiêm trọng, khiến ta cảm thấy hoa mắt chóng mặt,… Thiếu sắt trong thời gian dài còn gây suy hô hấp, giảm chức năng hệ tim mạch.
• Rụng tóc, bong móng. Sắt là một thành phần quan trọng giữ cho tóc và móng luôn khoẻ mạnh. Khi lượng sắt không được cung cấp đầy đủ, đồng nghĩa với chức năng hoạt động của các mô cơ cũng sụt giảm nghiêm trọng.Lúc này tóc và móng rất dễ bị tổn thương, yếu đi do thiếu chất dinh dưỡng từ máu.
• Gây suy giảm trí nhớ, trí thông minh. Thiếu máu do thiếu sắt kéo dài sẽ ảnh hưởng đến trí nhớ, khả năng tư duy của con người. Dấu hiệu này dễ xuất hiện ở đối tượng có chế độ dinh dưỡng đặc thù là phụ nữ có thai và trẻ em.
• Hệ thống miễn dịch suy giảm. Sắt không được bổ sung đầy đủ khiến quá trình sản sinh T-Lymphocytes bị trì trệ, bởi đây là tế bào bảo vệ cơ thể khỏi các vi khuẩn tấn công hệ miễn dịch của con người. Thiếu sắt khiến chức năng của hệ thống miễn dịch bị giảm đi đáng kể, dễ mắc các bệnh truyền nhiễm. 
• Luôn cảm thấy cơ thể lạnh hơn so với người bình thường, xuất hiện nhiều ở lòng bàn tay và bàn chân.
• Hoặc có những biểu hiện thích ăn những món có tính thô cứng, nhiều trường hợp còn ăn cả đất, đá,….

3. Bổ sung sắt cho người thiếu máu đúng cách

Có 2 cách cơ bản để vi chất sắt được bổ sung cho người thiếu máu một cách an toàn và hiệu quả.

3.1 Bổ sung bằng thực phẩm chứa nhiều chất sắt 

Ở giai đoạn đầu, các bệnh nhân thường được khuyên điều chỉnh chế độ ăn uống của mình để cải thiện tình trạng thiếu sắt. Việc tăng cường, bổ sung các thực phẩm chứa sắt là cách an toàn nhất cho sức khỏe của mỗi người. Bạn có thể tham khảo các loại thực phẩm sau đây để có phương án điều chỉnh, cũng như sử dụng thực phẩm cho hiệu quả:

• Rau xanh: cải bó xôi, súp lơ, cải cầu vồng,…
• Trái cây giàu vitamin C: cam, quýt, bưởi,…
• Thịt gia súc, gia cầm: thịt cừu, gà, vịt, lợn, bò,…
• Gan động vật, tim,…
• Các loại hải sản như tôm, cá ngừ, sò,…

3.2 Bổ sung sắt bằng thuốc uống

Ngoài bổ sung sắt qua chế độ dinh dưỡng hàng ngày, bạn cũng có thể lựa chọn các loại viên uống bổ sung sắt cho người thiếu máu hoặc thuốc uống dưới dạng ống là phương pháp điều trị. Khi sử dụng các loại thuốc bổ sung sắt cho người thiếu máu bạn cần tham khảo lời khuyên từ các chuyên gia để có cách sử dụng sao cho phù hợp, đúng liều lượng. Khi sử dụng thuốc uống, bạn nên chú ý đến các vấn đề sau:

• Không nên uống thuốc bổ sung sắt và canxi cùng nhau để khả năng hấp thụ được phát huy tối đa. 
• Không kết hợp uống thuốc sắt với các loại kháng sinh hormone tuyến giáp, nhóm quinolon,…

Xem thêm: Viên Uống Bổ Sung Sắt Solgar Gentle Iron 25 Mg 90 Viên

4. Một số lưu ý khi bổ sung sắt cho người thiếu máu

4.1 Liều lượng bổ sung

Bổ sung sắt với liều lượng phù hợp được rất nhiều người quan tâm. Theo khuyến cáo của chuyên gia, các bệnh nhân thiếu máu cần bổ sung sắt với liều lượng sau:

• Liều lượng phù hợp cho các bệnh nhân thiếu máu là khoảng 10 – 15 mg/ngày. Với phụ nữ có thai cần bổ sung từ 45 – 60 mg/ngày.
• Bệnh nhân nên dùng thuốc trong khoảng từ 6 – 12 tháng tùy tình trạng cơ thể.

4.2 Thời gian bổ sung

Bổ sung sắt cho người thiếu máu là cần thiết, tuy nhiên cần bổ sung với lượng thời gian vừa phải, thích hợp. Buổi sáng khi mới thức dậy là trạng thái tốt nhất để hấp thụ sắt vào cơ thể một cách nhanh nhất, bổ sung sắt trước bữa sáng 30 phút là tốt nhất. Tuy nhiên, đối với những bạn có tiền sử bệnh dạ dày không nên áp dụng phương pháp này bởi khi đói mà uống thuốc sẽ khiến cho dạ dày bị kích ứng.

4.3 Kết hợp bổ sung bằng thực phẩm và thuốc

Để quá trình điều trị thiếu máu do thiếu sắt hiệu quả một cách tối ưu, các chuyên gia khuyến nghị bệnh nhân thiếu máu nên kết hợp giữa sử dụng thuốc và duy trì chế độ ăn uống dinh dưỡng phù hợp. Thực phẩm làm tăng khả năng hấp thụ sắt một cách tự nhiên nhất, trong khi đó thuốc đẩy mạnh quá trình trao đổi chất, bù đắp vi chất sắt đang thiếu hụt trong cơ thể con người.

4.4 Hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung

Thiếu máu tuy không phải bệnh lý quá nghiêm trọng nhưng nếu không được thăm khám, điều trị kịp thời sẽ gây ra những hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Để có phác đồ điều trị phù hợp, hãy lựa chọn những trung tâm khám chữa bệnh uy tín. Từ đó xác định rõ nguyên nhân gây nên bệnh thiếu máu để có biện pháp khắc phục an toàn. Việc bổ sung sắt không đúng liều lượng và thời gian rất dễ khiến tình trạng thiếu máu trở nên nghiêm trọng hơn rất nhiều.

Thông qua nội dung bài viết trên, Solife mong rằng các bạn sẽ có các phương pháp bổ sung sắt cho người thiếu máu an toàn, hiệu quả, hợp lý. Mặt khác, người đọc còn có thêm thật nhiều thông tin bổ ích về vi chất sắt để chăm sóc thật tốt cho sức khỏe  bản thân.

Xem thêm: Uống sắt và vitamin C cùng lúc được không? Những lưu ý khi uống

Trần Hoàng Uyên

Trần Hoàng Uyên (Senior Manager Pharmaceutical company) là chuyên gia cấp cao với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực dược phẩm. Tốt nghiệp cử nhân chuyên ngành Quản lý dược I tại Trường Đại học Y dược TP. Hồ Chí Minh và hiện đang công tác tại công ty dược phẩm. Với hơn 10 năm kinh nghiệm làm việc trong ngành dược, chị Hoàng Uyên là chuyên gia cộng tác tham vấn y khoa cho danh mục blog cũng như các nội dung liên quan trên Solife. (Tran Hoang Uyen (Senior Manager Pharmaceutical company) is a senior specialist with many years of experience in the Pharmaceutical field. She graduated Bachelor of Pharmacy Management I at the University of Medicine and Pharmacy at Ho Chi Minh City and is currently working for a pharmaceutical company. With more than 10 years of experience working in the pharmaceutical industry, Ms. Hoang Uyen is a medical consultant collaborator for content on Solife's website.)