6 nhóm chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể khỏe mạnh

Con người không thể tồn tại lâu dài nếu không cung cấp đủ chất dinh dưỡng hằng ngày. Bởi dinh dưỡng chính là yếu tố quan trọng giúp cơ thể duy trì nguồn năng lượng và hoạt động hiệu quả hơn. Các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể bao gồm những gì? Tham khảo ngay 6 nhóm dưỡng chất hàng đầu dưới đây từ Solife!

1. Protein – Nhóm chất dinh dưỡng quan trọng để duy trì cơ thể khỏe mạnh

Protein là hợp chất có tính quyết định tới một sức khỏe tốt. Đây là thành phần chính cấu trúc nên cơ, da và hormone, chiếm tới 16% trọng lượng của cơ thể. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra những tác dụng điển hình của protein bao gồm:

• Duy trì, đảm bảo sự tăng trưởng, phát triển của hệ thống cơ, xương, da và tóc.
• Đóng vai trò như một nguồn cung cấp nguyên liệu cho các tế bào và mô khi cần thiết.

Một người bình thường hoàn toàn có thể hấp thụ protein thông qua chế độ ăn uống hằng ngày. Một số loại thực phẩm sau là nguồn cung cấp protein dồi dào: Cá, hải sản, các loại đậu, trứng, các sản phẩm từ sữa, đậu nành và một số hạt ngũ cốc. Lượng protein mà cơ thể cần sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó bao gồm độ tuổi và mức độ hoạt động thường ngày.

2. Carbohydrate (carbs) – Chất dinh dưỡng cần thiết chính

Nằm trong danh sách các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể vô cùng quan trọng chính là Carbohydrate (carbs). Nhóm chất này bao gồm cacbon, hydro, oxy và được phân thành hai dạng dựa trên đặc điểm cấu trúc hóa học của chúng:

• Carbohydrate đơn giản: Chỉ gồm một hoặc hai đơn vị cơ bản.
• Carbohydrate phức hợp: Là hệ thống chuỗi dài của đường đơn có phân nhánh hoặc không phân nhánh.

Carbs có vai trò cung cấp năng lượng cho các tế bào của cơ thể, giúp chúng thực hiện các hoạt động, chức năng cần thiết. Ngoài ra, carbohydrate còn có vai trò quan trọng trong việc duy trì hoạt động bình thường của hệ thần kinh, tim mạch, thận…

Một số loại thực phẩm cung cấp hàm lượng carbohydrate bao gồm: ngũ cốc, trái cây, sữa và một số loại rau giàu tinh bột.

3. Lipid (chất béo) – Nhóm chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể

Lipid cũng là một nhóm các phân tử bao gồm cacbon, hydro và oxy nhưng chúng không có khả năng hòa tan trong nước giống carbohydrate. Có 3 loại lipid chính  bao gồm: Triacylglycerol, phospholipid và sterol.

Đây được xem là một loại chất béo tốt, cung cấp năng lượng cho cơ thể thực hiện một loạt các chức năng như:

• Hỗ trợ tăng trưởng tế bào và xây dựng các tế bào mới.
• Giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tim mạch, tiểu đường, giúp cân bằng lượng đường trong máu.
• Giúp cơ thể hấp thụ vitamin, khoáng chất tốt hơn, tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện chức năng của não bộ.

Ngoài việc lưu trữ năng lượng trong cơ thể, lipid còn đóng vai trò là thành phần chính của màng tế bào, bao quanh và bảo vệ các cơ quan. Bên cạnh đó còn hỗ trợ điều hòa nhiệt độ và điều chỉnh một số chức năng trong cơ thể.

Bơ, dầu, thịt, quả hạch, các loại hạt, thịt, sữa hay các loại thực phẩm đã qua chế biến là nguồn cung cấp chất béo tốt hàng đầu.

4. Các loại vitamin – Vi chất dinh dưỡng thiết yếu của cơ thể

Trong các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, vitamin là nhóm chất đa dạng nhất với 13 loại khác nhau, được phân thành 2 loại: Vitamin tan trong nước và vitamin tan trong chất béo. Cụ thể:

• Vitamin tan trong nước: Bao gồm vitamin C và tất cả các loại vitamin B như: Thiamine (vitamin B1), riboflavin (vitamin B2), niacin (vitamin B3), axit pantothenic (vitamin B5), pyridoxine (vitamin B6), biotin (vitamin B7/B8), folate (vitamin B9) và cobalamin (vitamin B12).
• Vitamin tan trong chất béo: Vitamin A, D, E và vitamin K.

Mỗi loại vitamin đều có một vai trò nhất định đối với cơ thể, có thể kể tới một số tác dụng điển hình như:

• Chống oxy hóa.
• Có khả năng làm giảm nguy cơ mắc ung thư phổi và tuyến tiền liệt. 
• Tăng cường hệ miễn dịch.
• Tăng cường sức khỏe xương và răng.
• Duy trì làn da trắng sáng, khỏe mạnh.
• Giúp cơ thể chuyển hóa protein và carbs nhanh chóng, hiệu quả.
• Hỗ trợ hoạt động của não bộ và hệ thần kinh.

Vitamin có rất nhiều trong các loại thực phẩm hằng ngày, nhất là thịt, cá và các loại trái cây, rau củ, quả…

5. Khoáng chất

Cùng với vitamin thì khoáng chất cũng nằm trong danh sách các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. 

Khoáng chất có vai trò vô cùng quan trọng đối với chức năng của enzym. Ngoài ra, nhóm chất này còn hỗ trợ duy trì sự cân bằng của các chất lỏng, giúp xây dựng ô xương, truyền xung thần kinh, tổng hợp hormone, bảo vệ cơ thể chống lại các gốc tự do gây hại…

Thực tế, cơ thể có thể chỉ cần một vài miligam hoặc ít hoặc các khoáng chất như molypden, selen, kẽm, sắt hay iot,…Ngược lại, các chất vi lượng cao như canxi, magie, kali, natri hay phốt pho,…cơ thể cần cung cấp tới hàng trăm miligam mỗi ngày.

Một số loại thực phẩm giàu nhóm chất dinh dưỡng này bao gồm: Trứng, bơ, ca cao, các loại rau họ cải, động vật có vỏ (hến, hàu, trai), sữa chua, phô mai,…Bạn có thể tham khảo để bổ sung thường xuyên vào thực đơn hằng ngày.

6. Nước – Nhóm chất dinh dưỡng không thể thiếu

Hơn 70% trọng lượng cơ thể là nước. Do vậy, có thể khẳng định vai trò và tầm quan trọng của nhóm dinh dưỡng này.

Nếu không có nước, cơ thể không thực hiện được chức năng vận chuyển chất dinh dưỡng, loại bỏ chất thừa cặn bã ra ngoài, thực hiện các phản ứng hóa hóa hay hỗ trợ điều hòa thân nhiệt. Nếu cơ thể mất nước có thể dẫn tới tình trạng mệt mỏi, chán ăn, làm giảm khả năng tập trung cũng như hoạt động thể chất.

Trung bình một người bình thường cần bổ sung ít nhất 2 lít nước mỗi ngày để duy trì sức khỏe. Cách tốt nhất để nhận biết cơ thể đang thiếu hay đủ nước chính là quan sát màu và thể tích của nước tiểu. Nếu nước tiểu có màu vàng đậm thay vì vàng nhạt, đi tiểu không thường xuyên thì chính là dấu hiệu cảnh báo cơ thể đang bị thiếu nước.

Trên đây là danh sách các nhóm chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể mà Solife muốn gửi tới bạn đọc. Nhóm dưỡng chất nào cũng có vai trò vô cùng quan trọng và không thể thiếu đối với sức khỏe con người. Vì vậy, hãy luôn bổ sung và cân bằng dinh dưỡng để có một thể trạng tốt nhất!

Trần Hoàng Uyên

Trần Hoàng Uyên (Senior Manager Pharmaceutical company) là chuyên gia cấp cao với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực dược phẩm. Tốt nghiệp cử nhân chuyên ngành Quản lý dược I tại Trường Đại học Y dược TP. Hồ Chí Minh và hiện đang công tác tại công ty dược phẩm. Với hơn 10 năm kinh nghiệm làm việc trong ngành dược, chị Hoàng Uyên là chuyên gia cộng tác tham vấn y khoa cho danh mục blog cũng như các nội dung liên quan trên Solife. (Tran Hoang Uyen (Senior Manager Pharmaceutical company) is a senior specialist with many years of experience in the Pharmaceutical field. She graduated Bachelor of Pharmacy Management I at the University of Medicine and Pharmacy at Ho Chi Minh City and is currently working for a pharmaceutical company. With more than 10 years of experience working in the pharmaceutical industry, Ms. Hoang Uyen is a medical consultant collaborator for content on Solife's website.)